Reactie VLR op te kleine liften in relatie tot senioren en brandveiligheid

Onlangs ontstond er ophef over te kleine liften in seniorencomplexen met vragen over de geschiktheid voor gebruik bij brand. Hier werd onder meer door Omroep Max, Mediafacts en het Reformatorisch Dagblad [1] aandacht aan besteed. Dit vraagt om een gedegen reactie.

VLR betreurt het dat liften op deze manier ten onrechte negatief in het nieuws komen. In de regel gaat het om gebouwen die gebouwd zijn voordat er sprake was van een bouwbesluit. En feit is dat de liften in vrijwel al die gebouwen nog functioneren. Onze branche is als geen ander in staat om ook oude liften te moderniseren en daarmee heel lang tegen relatief lage kosten veilig in bedrijf te houden. Dat maakt dat deze oude gebouwen geëxploiteerd kunnen worden. In veel gevallen spreken we van sociale huurwoningen, waar betaalbaarheid een belangrijk aspect is.

Natuurlijk kunnen onze lidbedrijven liften bouwen die voldoen aan de laatste eisen op het gebied van comfort, ruimte voor bedden en brancards. Ook kunnen zij al vooruitlopen op regelgeving voor evacuatie van minder zelfredzame personen, zelfs in geval van brand.

Voorbeeld: Wanneer iemand die jong en nog alleen is (of hooguit met een partner) een auto koopt, zal hij of zij die inruilen als er een gezin komt en in plaats daarvan een gezinsauto kopen. Als mensen ouder worden, kopen of leasen zij een auto met een hogere instap. Maar bij woningen lukt dat aanpassen aan de levensfase niet altijd. Gevolg is dat men in de eerste woning blijft wonen, die niet – of minder – geschikt is voor de nieuwe levensfase.

Lift te klein?

Laten we bedenken dat in veel gevallen de liftschacht onderdeel is van het constructieve deel van het gebouw, dat moet zorgen voor stevigheid. Indien de gebouweigenaar een grotere lift in die schacht wil zetten, zal hij voor enorme kosten komen te staan. Veel sociale verhuurders hebben daarom een ‘Strategisch voorraad beleid’, wat betekent dat zij bouwen voor verschillende doelgroepen. Ouderen wordt na jaren een nieuwe woning aangeboden in een nieuw seniorencomplex dat aan alle eisen voldoet. Die slaan zij vaak af, omdat ze al jaren met plezier in de huidige woning zitten. Daarnaast hebben zij hun sociale omgeving daar opgebouwd en zijn er vaak kinderen geboren in die woning, waardoor er een band is met het appartement waar men woont. Wanneer men ziek wordt of zelfs overlijdt, blijkt de lift te klein. En dan ontstaat daar begrijpelijkerwijs ophef over. Maar dat is veelal niet terecht, omdat de bewoners een alternatief is aangeboden dat men heeft afgewezen. Het is in dit geval niet juist om de woningcorporatie of de lift de schuld daarvan te geven. Integendeel, men woonde er zo naar de zin. Dat zegt iets over het totaalaanbod van de woningcorporatie en daar nemen wij het voor op.

Vluchten bij brand

Dan de brandveiligheid. Vluchten of evacueren met een lift is op dit moment in nagenoeg alle gebouwen niet mogelijk. Bedenk u dat een lift zou moeten blijven functioneren bij brand! Dat is nogal wat. Voor nieuwe gebouwen wordt er gewerkt aan een nieuw bouwbesluit. Ook heeft VLR een leidraad ontwikkeld waarmee gebouweigenaar in samenspraak met zijn liftbedrijf tot oplossingen kan komen voor evacuatie bij brand. Maar in nagenoeg alle gebouwen geldt vandaag gewoon nog “Bij Brand Geen Lift”. En daarin is Nederland geen uitzondering. We moeten dan ook niet doen alsof er een groot maatschappelijk probleem is. Wel zijn er technieken en inzichten waar gebouwen veiliger mee gemaakt kunnen worden. Daarnaast leren we van ongevallen in binnen- en buitenland en zijn er verbeteringen mogelijk. Echter, zoals altijd kost dat tijd en geld. Daar moet een reële middenweg in gevonden worden.

Tendentieuze berichtgeving is niet op z’n plaats. Innovatie en goed overleg wel. Liftbedrijven zijn de meest innovatieve bedrijven ter wereld. Twee van onze leden staan zelfs in de top 100 van Forbes meest innovatieve bedrijven ter wereld. En voor goed overleg staan alle VLR-lidbedrijven open.

[1]

1. www.maxvandaag.nl/sessies/themas/consument/meldpunt-te-kleine-liften-in-seniorenwoningen-respectloos-en-gevaarlijk-bij-brand
2. www.medicalfacts.nl/2021/02/11/te-kleine-liften-in-seniorenwoningen-respectloos-en-gevaarlijk-bij-brand
3. www.rd.nl/artikel/914042-kbo-pcob-maak-liften-passend-voor-brancards-en-uitvaartkisten