Hoe ga je als liftbedrijf om met een vraag van een klant die schuurt met de regelgeving? Of waarvan je vermoedt dat wat gevraagd wordt zich in een grijs gebied bevindt qua regels? Zeg je “nee”, dan sta je buiten spel. Zeg je “ja”, dan handel je in strijd met de regels. Recent legde één van de VLR-leden een vraag voor aan de Technische Commissie (TC). Dit werd uiteraard zonder naam en toenaam gedaan. Verstandig, want dan bespreken we de casus objectief met mensen die het kunnen weten en komen we tot een conclusie en advies.

Casus

“De klant – of diens adviseur – stelt bij vervanging van een lift voor de nieuwe lift niet uit te voeren als brandweerlift, maar deze wel te voorzien van een schakeling waarmee gebruikers de lift ook tijdens brand kunnen gebruiken. Veelal wordt de gevraagde schakeling omschreven met een functionaliteit die we kennen als een Z4-schakeling, echter wordt het vlamsymbool rondom de schakelaar weggelaten.”

Wat betekent dit in de praktijk?
De lift wordt niet uitgevoerd als brandweerlift. Wel wordt een schakeling aangebracht die zorgt voor dezelfde werking als een brandweerlift, maar de symbolen op de tableaus die daarbij horen worden wel weggelaten. Zo hoef je niet te voldoen aan allerlei regels, zoals een voeding met functiebehoud (brandwerend verlegd).

Welk gevaar schuilt hierin?
In een slecht geval zou een brandweerman in geval van brand toch de lift kunnen gebruiken als brandweerlift. Hij herkent de schakelaar, zet zijn sleutel er in en merkt dat het werkt. In ‘the heat of the moment’ heeft hij geen tijd of aandacht om zich af te vragen waarom de bekende symbolen ontbreken.  Hij stapt in de lift en gaat naar de verdieping waar hij moet zijn. Dan stopt de lift halverwege, want de voedingsleiding is bijvoorbeeld verbrand. Op dat moment is het ineens een levensgevaarlijke situatie geworden.

Adviesvraag

Gelet op bovenstaande vroeg het lidbedijf het volgende aan de TC: “Is een nieuwe lift die wordt voorzien van een schakelaar waarmee we de lift tijdens brand in gebruik kunnen stellen in overeenstemming met het veiligheidsniveau zoals beoogd in de Richtlijn Liften?”

Overwegingen
Duidelijk is dat in dit geval een opdrachtgever, vermoedelijk uit kostenoogpunt, onder de regelgeving probeert uit te komen. Aangezien je onder de Richtlijn Liften mag afwijken van geharmoniseerde normen als gelijkwaardigheid is aangetoond, is onderzoek naar een qua veiligheid gelijkwaardige oplossing het proberen waard. De TC is echter unaniem van mening dat er geen sprake is van gelijkwaardigheid wat betreft de veiligheid als je een lift wel ten dele als brandweerlift uitvoert, maar deze niet zo noemt. Daarnaast worden de symbolen weggelaten en kan op deze wijze niet worden voldaan aan alle specifieke eisen voor brandweerliften. De gebruiker van de lift zou de lift namelijk eigenschappen en een veilige werking kunnen toeschrijven die in de praktijk niet waargemaakt kunnen worden. Dit kan tot een levensgevaarlijke situatie leiden.

Advies
Het advies van de TC van VLR en NLB luidt als volgt: “Bij nieuwe liften waarbij de mogelijkheid wordt gegeven de lift te gebruiken tijdens brand (na brandmelding) is gebruik alleen voorbehouden aan liften die voldoen aan de daarvoor bestaande geharmoniseerde normen, zoals de NEN-EN 81-72, prEN81-76 (status op moment van opstellen deze memo), of ISO_DTS_18870 (lifts to assist evacuation). Alternatieve oplossingen kunnen uitsluitend worden toegepast indien gelijkwaardigheid met de bedoelde normen is aangetoond, wat in dit geval niet zo is.”

Lessons learned
De volgende lessen kunnen hieruit worden getrokken:

  1. Spitsvondigheden van opdrachtgevers en/of hun adviseurs mogen niet leiden tot afwijken van regelgeving.
  2. Als er vragen komen van opdrachtgevers die mogelijk tot twijfel kunnen leiden, is het goed als de TC van de branche een advies uitbrengt over de uitleg van de geldende veiligheidswetgeving. Dit geeft richting aan het gesprek met de opdrachtgever.
  3. Een brandweerlift moet aan alle eisen daarvoor voldoen. De lift slechts gedeeltelijk uitvoeren als brandweerlift is onduidelijk voor de gebruiker en kan leiden tot een onwenselijke, gevaarlijke situatie.

Disclaimer
Dit advies is gebaseerd op een zorgvuldige analyse door de leden van de TC van de vraagstelling en de relevante regelgeving. Slechts de rechter is echter bevoegd tot een bindende uitleg van deze regelgeving. Elk bedrijf moet zelf op basis van dit advies en eigen inzichten bepalen hoe de regels moeten worden uitgelegd. Elke aansprakelijkheid van VLR, NLB, de leden van deze brancheorganisaties en de leden van de TC voor eventuele onjuistheid of onvolledigheid van dit advies wordt nadrukkelijk van de hand gewezen.

Raadpleeg de memo